16 Eylül 2015 Çarşamba

Çocuğum Okula Başlıyor!





Hummalı okula hazırlık çalışmaları yavaş yavaş tamamlanıyor. Yeni kıyafetler, çantalar; rengarenk kırtasiye malzemeleriyle çocuğunuzun okula hazır olduğunu düşünüyorsunuz. Peki çocuğunuzun okula başlamasına siz hazır mısınız?

Çocuğunuzun okula başlama sürecinde rahat bir tavır sergilemesi ve yaşayabileceği olası sorunların üstesinden kolayca gelebilmesi için siz ailelere düşen bazı görev ve sorumluluklar yer alıyor. Çünkü çocuğunuzun bu süreçte rahat olması ve sorunları kolayca atlatabilmesi çocuğunuz için olduğu kadar sizin için de önemli bir uyum göstergesidir.

Çocuğunuzun okula başladığı ilk günlerde yaşadığı kaygı olağandır. Bu kaygı zamanla azalır ve okula uyum süreci sağlıklı bir şekilde tamamlanmış olur. Ancak bazı durumlarda bu kaygı artarak devam edebilir.

Okula uyum sürecinde çocuklarda bazı davranışlar gözlemlenir. Bazı çocuklar okula gayet ilgili ve rahat başlıyorken, bazı çocuklar ilk gün ya da ilk hafta istekli başlayarak sonrasında okula sürekli gelecek ve uyması gereken kural ve sorumluluklarının farkına vararak tepki gösterebilirler. Bazı çocuklar ise baştan itibaren anne ve babasından ayrılmak istemeyebilirler.

Okula başlayıncaya kadar geçen süre içinde sadece ev ve aile ortamına alışkın olan bir çocuk için, yeni bir ortama adapte olmak zordur. Çocuğun yeni bir sosyal ortama adapte olurken “Evim okula yakın mı?” , “Annem babam beni almaya gelecek mi?” , “Hiç kimseyi tanımıyorum!”, “Ne çok kural var!” , “Ya tuvaletim gelirse?” ya da “Ya sınıfımı bulamazsam” gibi kafasında bir çok kaygı dolu sorular olur.


Peki bu dönemde çocuğunuza nasıl davranmalısınız?


·         Öncelikle çocuğunuza okulla ilgili bilgi verin. Okulun her gün gidilmesi gereken oyun, arkadaş ve eğitim yeri olduğunu ve orada keyifli vakit geçirebileceğiniz özellikle vurgulayın.Çocuğunuza yetişkinlerin her sabah işe, çocukların da okula gitmeleri gerektiğini söyleyebilirsiniz.

·         Çoğu ebeveyn çocuklarının okula başlama süreci konusunda çocuklarından daha fazla kaygılıdırlar. “Daha çok ufak, ezerler” ya da “Benden nasıl ayrılacak, daha önce hiç ayrılmadık” şeklinde cümleleri onun yanında paylaşıyorsanız, çocuğunuz kendi durumu için endişelenmesi gerektiğini düşünür. Bu durum da, çocuğunuzun sizden ayrılma ve okula uyum sürecinin uzamasına sebep olabilir.

·         Bu haftadan itibaren belli saatlerde yemek yeme, oda toplama, televizyon izleme ve uyku gibi ihtiyaçlarını düzene koymaya çalışın. Tatildeyken her istediğini yapan, canı istediğinde yemek yiyen, uykusu geldiğinde uyuyan çocuklar okula başladıklarında oldukça zorluk çekebiliyorlar.

·         Normal bir uyum sürecinde dahi okulun ilk günlerinin çocuklar için stresli ve kaygı verici olduğu gerçeğini unutmayın. Bu süreçte çocuklarınız psikolojik nedenlere bağlı olarak karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, yüksek ateş vb rahatsızlıklar yaşayabilirler. Bu süreçte önemli olan problemlerin kaynağına inmek, onun yanında olduğunuzu hissettirmek ve size güvendiğini hissettirmenizi sağlamaktır.

·         Çocuğunuza güven duygulu aşılamalısınız. "Buralardayım", "Çıkışta seni alacağım", "Kapıda olacağım" gibi cümlelerle çocuğunuzu sakinleştirebilirsiniz. Okulun ilk günlerinde dersin bitiş saatinden biraz daha önce okulda olmanız çocuğunuzun kaygılanmasını engelleyebilir. Hatta mümkünse öğretmeniyle görüşerek çocuğunuzu zil çalmadan birkaç dakika önce okuldan alabilirsiniz. Eğer almak için gecikmişseniz lütfen şaka yaptığınızı dile getirmeyiniz ya da yalan söylemeyin. O günü telafi ediyor olsanız da uzun vadede çocuğunuzla aranızdaki iletişimin bozulmasına neden olabilirsiniz.

·         Okulda dersler henüz başlamadan evvel hazırlanan oryantasyon programlarına katılmaya azami özen gösterin. Bu süreçte çocuğunuz okulunu sınıfını, öğretmenini ve sınıfta kendisi gibi bu sürece alışmaya çalışan arkadaşlarını görerek kendini daha güvende ve rahat hisseder. Çocuğunuzun bu tanışma, kaynaşma ve ortamın havasını solumasına izin verin.

·          Okulun ilk günlerinde anne babası olarak çocuğunuza eşlik edebilirsiniz ancak bu durumu anneanne babanne ya da dedelerin de eşlik ettiği büyük bir seremoni haline dönüştürmeyin. Bu şekilde bir kalabalıkla okula giden bir çocuk için, okula gitmek normal bir süreç olmaktan çıkar.

·          Çocuğunuzun üzerine aşırı titremeniz çocuğunuzun uyum sürecinin uzamasına sebep olur. Okula gittiği için çocuğunuzu ödüllendirmeyin. Okula gidiyor olmasını büyümüş, okul çağına gelmiş olmasıyla ilişkilendirin.


 


Uyum sürecinde okula gitmeyi reddeden çocuk için neler yapılabilir?

·         Okulun ilk birkaç haftasının stresli olabileceğini unutmayın. Bu dönemde çocuğunuza karşı daha fazla anlayış göstermeye çalışın.

·          Çocuğunuzun okula neden gitmek istemediğini öğrenmeye çalışın. Eğer çocuğunuz size fazla bağımlıysa, daha önce farklı bir çevreye girmemiş yahut sorumluluk alabileceği alanlar olmadıysa okula gitmeyi reddediyor olabilir. Ya da çocuğunuz kendisi okuldayken size bir şey olacağından da korkuyor olabilir. Bazen de yeni bir kardeşin doğmuş olması bile çocuğunuzun okula gitmeyi reddediyor olmasında etkili bir sebep olabilir.

·            Kesinlikle kaygılarını ve çekingenliğini saçma bulmayın ve bu düşüncenizi olumlu bir dil kullanarak çocuğunuzla paylaşın. Okula gidiyor olmasını daha çok büyümüş olması ve böylelikle eğitime hazır olduğu gerçeği ile ilişkilendirin ve şu şekilde paylaşın: “Artık okula gidecek kadar büyüdün ve bu beni çok mutlu ediyor.”

·           Okula gitme konusunda kararlı ve sabırlı tutumunuzdan ödün vermeyin. Bu tutumunuz, uyum sürecinde yaşamış olduğunuz problemlerin çözümünde en önemli kısımdır.

·              Okula gitmesi konusunda tüm aile bireyleri olarak kararlı olmalısınız zira çocuklar bazı psikosomatik yani psikolojik ağrılar ya da şikayetler üreterek okula gitmemek için bahaneler üretebilirler.

·           O okuldayken gününüzün nasıl geçeceğini anlatın. Evde ev işleri yaparak onu beklediğinizi bilmesini sağlayın, çoğu çocuk okula gittiğinde annesinin dışarıda geziyor olduğunu ya da evdeki kardeşle oyun oynayarak kendisi olmadan çok keyifli vakit geçirdiği endişesinden dolayı okula gitmeyi reddeder.

·         Eğer servise binme ya da okula gitme konusunda sizinle çok zıtlaşıyorsa, bağımlı olmadığı ebeveyni ile gönderin.

·            Okula gitmek istemediği için onu eleştirmeyin, kızmayın. Hislerini anladığınızı düşünmek bile çocuğunuzun kaygılarını yatıştırır, unutmayın. Çocuğunuzu okula karşı uyum problemi yaşamayan çocuklarla asla kıyaslamayın.

·         Eve geldiğinde gün içinde yaşadıklarıyla ilgili konuşun, anlatmak istediklerini dinleyin ancak anlatmak istemiyorsa üst üste sorular sorarak onu zorlamayın.

·         Çocuğunuz bu süreçte okula neden gitmek zorunda olduğu yönünde bir soru yöneltirse kesinlikle okula gitmenin zorunlu bir durum olduğu yönünde bir cevap vermeyin. Zorunluluk dolayısıyla okula gönderildiği fikri çocuğun zihnindeki okul imajını kötü etkileyecektir.

*


Not: Bu makale, okula yeni başlayacak öğrenci velilerine bugün vermiş olduğum "Çocuğum Okula Başlıyor" isimli psikolojik eğitim seminerimde anlatmış olduklarımın makaleye dönüştürülmüş şeklidir.

Okula yeni başlayacak olan tüm öğrencilerimiz için hayırlı, mutlu ve başarı dolu bir eğitim-öğretim yılı olmasını Yüce Mevlamdan niyaz ediyorum.

Aşkla Kalın!

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Can-u gönülden yapılan birkaç satır kelamdır bu blog sahibesini sevindiren :)

BLOG DESIGN-Değmesin Yağlı Boya